Ekonomist Mahfi Eğilmez’den iki öngörü: 1) Dünya 2023’te resesyonla karşı karşıya kalacak 2) Dolar egemenliğini sürdüremeyecek
İşte Mahfi Eğilmez’in bu öngörülerine ilişkin ayrıntılar…
Ünlü ekonomistler Dr. Mahfi Eğilmez ve Prof. Dr. Işın Çelebi, Altınbaş Üniversitesi’nin düzenlediği bu ayki “Ekonomi Söyleşileri” programında bir araya geldi.
İki ünlü ekonomist Rusya – Ukrayna Savaşı’nın etkileriyle değişen dünya düzenin doların da tahtının sarstığını ama yıkılmasının o kadar kolay olmayacağını dile getirdiler.
Putin’in doğalgazı ruble ile satma kararının savaşın başından itibaren değer kaybeden rubleye eski değerini geri getirdiği saptamasında bulundular.
Mahfi Eğilmez, 2023 yılında tüm dünyanın resesyonla (ekonomik durgunluk) karşı karşıya kalacağını söyleyerek, “Böyle bir ortamda artık para basarak da bu işin devam edemeyeceği çok açık. FED, faiz artırmaya başladı. İngiltere ve Kanada’da başladı. Mecburen Avrupa’da faiz arttırmaya başlayacak”
Çelebi ise, dünyada yaşanan gıda arz riskine dikkat çekerek “Dünyanın temel meselesi haline geldi. Artık paranız olsa bile buğday, arpa ya da mısır alamıyorsunuz” diye konuştu.
Ekonomist ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Mahfi Eğilmez, dünyadaki gelişmelerin doların tahtını sarsacak nitelikte olduğunu dile getirdi.
Bunlardan birincisi Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı ciddi tepkiler olması ve ikincisinin Çin’in çok büyük bir güç olarak gelmesi değerlendirmelerinde bulundu.
Eğilmez “Mesela Japonya, dünya ikincisi konumundayken bir ABD’ye yetişemedi ancak Çin yetişti. Şu anda Yuan’da ister istemez ABD’nin istememesine rağmen CDR sepetine girerek rezerv para haline geldi” dedi.
Her geçen gün Yuan’ın güçlendiğini dile getiren Mahfi Eğilmez, dünya ticaretinin 1 numaralı ülkesinin bugün Çin olması nedeniyle ağırlığın o tarafa doğru kaydığına dikkat çekti.
Ayrıca hacimleri 2 trilyon dolar civarında olan kripto paralarında doların gücünü sarstığını belirtti.
Üçüncü nedeni de Rusya’nın SWIFT sisteminden dışlanmasına karşılık doğalgazını rubleyle satacağını açıklamasıyla rubleye bir talep yaratılması olduğunu dile getirdi.
T24’ün aktardığı habere göre Mahfi Eğilmez; “Öyle tahmin ediyorum ki dünyanın geleceğinde uzun vadede dolar egemenliğini sürdüremeyecek, bölgesel rezerv paralar oluşacak. Mesela Asya’da Uzakdoğu’da Çin Yuan’ı giderek dual para sistemine gelecek.” değerlendirmelerini yaptı.
Eski Ekonomi Bakanı ve Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işın Çelebi de 10 sene daha doların rezerv para olabileceğini söyledi.
Ancak 2030’da Çin’in dünyanın bir numaralı ekonomik ve siyasal gücü olacağı öngörüsünü paylaşarak o zaman doların daha çok tartışılacağını ve Çin Yuanı’nın daha etkili olacağını dile getirdi.
Işın Çelebi ayrıca Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya ile barter anlaşmaları yaparak, Ruble, Türk Lirası ve Ukrayna parasının bütün ürünleri karşılıklı olarak temin edebilir hale gelmesi gerektiğini söyledi.
“Ukrayna halkı da Rus halkı da açlık çekmemeli. Bu barışın gelmesini de hızlandırabilir ve Türkiye’nin etkinliği açısından da önemli” diye konuştu.
Prof. Dr. Işın Çelebi, bu bölgesel savaşları teknolojik gelişmeler sonunda gelişen silah endüstrisinin teşvik ettiğini, artan petrol fiyatları nedeniyle de Rusya için avantajlı bir durum oluşturduğunu ve kısa dönemde bitmesini istemeyeceğini söyledi. “Bunu o kadar somut görüyoruz ki” diyen Işın Çelebi, Ukrayna-Rusya savaşında barışı sağlamak için petrol ve silah satışını sıfırlamak gerektiğini belirtti.
Dr. Mahfi Eğilmez, dünyanın 2023’e doğru bir de resesyonla karşı karşıya kalacağını öngörerek “Enflasyonun bu kadar hızlandığı, tedarik zincirlerinin kırıldığı, arz yönünde sıkıntıların olduğu böyle bir ortamda artık para basarak da bu işin devam edemeyeceği çok açık. FED, faiz artırmaya başladı. İngiltere ve Kanada’da başladı. Mecburen Avrupa’da faiz arttırmaya başlayacak” dedi.
2023’te gelişmiş ülkeler yavaş yavaş parasal sıkılaştırmaya ve resesyona gideceğini ve bütün bunların sonucunda da büyümeyi yavaş yavaş kaybedeceklerini belirtti.
Prof. Dr. Işın Çelebi ise bununla mücadelenin tek yolunun, Türkiye’nin ihracatını ve döviz kazandırıcı hizmetlerini geliştirmesi olduğunu söyledi.
Bütün bu yıkıntının savaştan yeniden yapılacağını hatırlatarak, “Türkiye bir yandan turizmi geliştirmeli, beyin göçünü kendine yönlendirmeli ve Türk müteahhitlik hizmetleri dahil ihracat gelirlerini artırmalı. Bu alanlara yatırım yaparsa ciddi bir sinerji yaratabilir diye düşünüyorum” dedi.
