Yeterli ve dengeli beslenme hayati önem taşır. Dengeli bir diyet, bağışıklığın daha güçlü olmasını sağlayarak, kronik hastalık ve bulaşıcı hastalık riskini düşürür. Bu nedenle vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin, mineral, lif, protein ve antioksidanları alabilmek için her gün çeşitli gıdalar tüketilmesi gerekir. Bu çeşitli gıdalarında yanında yeterince su içmek de hayati öneme sahiptir. Aşırı kilo, obezite, kalp hastalığı, inme, diyabet ve belirli kanser türlerini önemli ölçüde azaltmak için şeker, yağ ve tuzdan kaçının.
Meyveler, sebzeler, baklagiller (örneğin mercimek, fasulye), işlenmemiş kuruyemişler ve kepekli tahıllar (örneğin işlenmemiş yulaf, buğday, kahverengi pirinç) ve hayvansal gıdalar tüketin (örneğin et, balık, yumurta ve süt).
Günde ortalama 4 porsiyon meyve (2 su bardağı kadar), 5 porsiyon sebze(2,5 su bardağı kadar) tüketin.
Atıştırmalıklar için, şeker, yağ veya tuz bakımından zengin gıdalar yerine çiğ sebzeleri ve taze meyveleri seçin. Önemli vitaminlerin kaybına yol açabileceğinden sebze ve meyveleri fazla pişirmeyin. Konserve veya kurutulmuş sebze ve meyveler kullanırken, tuz veya şeker eklenmemiş çeşitleri seçin.
Su, yaşam ve sağlık için şarttır. Her gün 8-10 bardak su için.
Su en iyi seçimdir, ancak su içeren diğer içecekleri, meyve ve sebzeleri, örneğin limon suyunu (suda seyreltilmiş ve şekersiz), çay ve kahveyi de tüketebilirsiniz. Ancak çok fazla kafein tüketmemeye ve şekerli meyve suları, meyve suyu konsantreleri ve gazlı içeceklerden kaçınmaya dikkat edin.
Doymuş yağlar (örneğin yağlı et, tereyağı, palmiye ve hindistancevizi yağlarında, krema, peynirde bulunur) yerine doymamış yağlar (örneğin balık, avokado, fındık, zeytinyağı, soya, kanola, ayçiçeği ve mısır yağlarında bulunur) tüketin.
Yağ ve tuz bakımından zengin oldukları için işlenmiş etlerden ve endüstriyel olarak üretilen trans yağlardan kaçının. Bunlar genellikle işlenmiş gıda, fast food, atıştırmalık yiyecek, kızarmış yiyecekler, dondurulmuş pizza, turta, kurabiye ve bazı margarinlerde bulunur.
Yemek pişirirken ve hazırlarken, tuz ve yüksek sodyum içeren çeşni miktarını sınırlayın (örneğin soya sosu).
Günlük tuz alımınızı 5 gram ile (yaklaşık 1 çay kaşığı) ile sınırlayın ve iyotlu tuz kullanın. Tuz ve şekeri yüksek yiyeceklerden kaçının.
Gazlı içecekler ve şekeri yüksek olan diğer içecekleri (örneğin meyve suları, meyve suyu konsantreleri ve şuruplar, aromalı sütler ve yoğurtlar) sınırlandırın. Kurabiye, kek ve çikolata gibi tatlı atıştırmalıklar yerine taze meyveleri seçin.
Bu önerilerin tümü Dünya Sağlık Örgütü tarafından desteklenmektedir.
Dyt. Serkan Sıtkı Şahin
