TMMOB Çevre Mühendisleri Odası’ndan Akbelen İçin Kritik Uyarı
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği, Akbelen ve İkizköy’deki hava emisyon raporlarına göre bölgede yaşayanlar için ciddi tehlikeler olduğu konusunda kamuoyunu uyardı.
Değerli Basın Mensupları,
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada, Akbelen Ormanı’nda linyit kömürü çıkarılması amacıyla yerleşim alanlarına yalnızca 100 metre mesafede dinamit patlatmaları yapıldığı ve bu patlatmalar sonucu bölgede büyük miktarda tozuma meydana geldiği belirtildi.
Bu durumun hava kalitesini olumsuz etkilediği ve halk sağlığı için tehdit oluşturduğu ifade edildi. Hava kalitesini değerlendirmek amacıyla İkizköy’de 30 günlük PM10 ölçümleri yapılması için Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Avrupa Yakası Çevre Laboratuvarı arasında 09 Mayıs 2024 tarihinde bir sözleşme imzalandı. Ölçüm süreci tamamlandıktan sonra, elde edilen veriler 23 Temmuz 2024 tarihinde TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ve Muğla İl Temsilciliği’ne iletilerek teknik değerlendirme talep edildi. Bu değerlendirmeye istinaden, ilgili teknik rapor hazırlandı ve kamuoyu ile paylaşıldı.
Ölçüm Sonuçları ve Bulgular
Yapılan ölçümlere göre, 16 Mayıs 2024 ile 14 Haziran 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilen 30 günlük PM10 ölçümleri, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti mevzuatında belirtilen yıllık PM10 ortalaması sınır değerlerinin oldukça üzerinde çıktı. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 45 μg/m3 olan kılavuz değerinin üzerinde olan günlük PM10 ortalamaları, 30 günlük ölçüm periyodu içinde 27 kez 50 μg/m3 sınır değerini aştı. AB ve Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre, bu sınır değerin bir yıl içinde en fazla 35 kez aşılmasına izin verilirken, ölçüm noktasında bu sınırın %90 oranında aşıldığı tespit edildi.
Hâkim rüzgâr yönü, ölçüm periyodu boyunca ağırlıklı olarak maden alanına doğru tespit edilmiştir. Mevsimsel değişkenlik göz önüne alındığında, yılın geri kalanında hâkim rüzgâr yönünde değişiklik olabileceği ve bu durumun PM10 konsantrasyonlarını daha da artırabileceği belirtilmiştir.
Madenin mevcut kapasitesiyle çalışmaya devam etmesi halinde, yıllık ortalama PM10 konsantrasyonlarının mevcut seviyelerde kalabileceği, hatta yerleşim yerlerine doğru esen rüzgârlar nedeniyle daha da yükselebileceği uyarısı yapılmıştır.
Halk Sağlığı İçin Tehdit
Raporda, PM10 sonuçlarının ölçüm periyodu boyunca çok yüksek çıkmasının, bölgedeki halkın sağlığı için önemli bir risk oluşturduğu vurgulanmıştır. Bu sebeple, bölgedeki hava kalitesinin sürekli olarak izlenmesi ve maden çevresindeki diğer yerleşim yerlerinde de benzer ölçümlerin yapılmasının büyük önem taşıdığı ifade edilmiştir. Ayrıca, uzun süreli partikül kirleticilere maruz kalan bölgelerde düzenli sağlık taramalarının yapılmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
5-6 Haziran 2024 tarihlerinde ölçülen PM10 değerlerinin 200 µg/m3’ün üzerinde çıkması, hava kalitesi indeksi (AQI) açısından alarm seviyesine işaret etmektedir. Bu durumun sağlıklı bireylerde dahi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ve tedavisi zor hastalıklara sebep olabileceği ifade edilmiştir.
Sonuç ve Öneriler
Raporda, küresel ısınma ve iklim değişikliği gerçeği de göz önüne alındığında, yerel halk sağlığını tehdit eden bu tür işletmelerin durdurulması ve maden alanlarının en kısa sürede rehabilite edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği, hazırlanan teknik raporu kamuoyunun bilgisine sunarak, bu konuda gereğinin yapılmasını ve gelişmelerin takipçisi olacaklarını belirtmiştir.
Saygılarımızla,
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği