Turizm sektöründe denetim süreçleriyle ilgili yetkilerin hangi kurumlara ait olduğu ve yangın güvenliği konusunda kimin sorumlu olduğu tartışmalara yol açtı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yalnızca kalite standartlarına odaklandığı, ancak teknik yeterlilik ve yangın güvenliği gibi hayati konuların başka kurumlara bırakıldığı ortaya çıktı. Ancak turizm işletmesi ruhsatı verilirken bakanlığın sürecin tamamını denetlemesi gerekip gerekmediği sorusu gündemde.
Bakanlık Yetkisini Sınırlıyor mu?
Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilisi Alpaslan, turizm işletmelerinin denetiminin ilgili yönetmeliğe göre farklı kamu kurumlarına dağıtıldığını belirterek, yangın, gıda denetimi, havuz suyu hijyeni, gürültü izolasyonu ve asansör sertifikasyonu gibi teknik konuların bakanlık yetkisinde olmadığını söyledi. Alpaslan, “İş yeri açma ve çalışma ruhsatı veren kamu kurumları, kendi mevzuatları çerçevesinde inceleme ve denetim yapmakla yükümlüdür. Turizm işletmesi belgesi ise kalite standardı niteliğindedir ve tek başına bir otelin açılması için yeterli değildir” ifadelerini kullandı.
Ancak, işletme ruhsatı aşamasında bakanlığın denetim yapmadığı yönündeki açıklamalar, turizm sektöründe güvenlik zaafiyeti yaratıyor mu sorusunu gündeme getiriyor. Özellikle büyük turizm yatırımlarında, bakanlığın süreci yalnızca “turizm kalitesi” açısından ele alması, diğer güvenlik kriterlerini göz ardı ettiği anlamına mı geliyor?
Grand Kartal Otel ve Denetim İhmali
Alpaslan, yangın çıkan Grand Kartal Otel’in geçmişte bakanlık tarafından denetlendiğini, eksiklikler tespit edilerek 3 kez uyarı, 2 kez de para cezası verildiğini açıkladı. Ancak bu cezalara rağmen otel faaliyetlerine devam etti ve sonunda yaşanan yangın felaketi, denetim mekanizmalarının yeterliliğini sorgulattı.
Bakanlık, 2021’de Orman Genel Müdürlüğü’nün yazısı üzerine işletmenin turizm belgesinin güncellenmesi yönünde bir öneri sunduğunu, ancak 13 Eylül 2024’te yapılan incelemede çeşitli eksiklikler nedeniyle yeniden uyarı ve para cezası verildiğini belirtti. 23 Ocak 2025’te ise yangın sonrası belge iptali önerildi. Tüm bu süreç, ihmaller zinciri mi yoksa yasal boşluklar nedeniyle oluşan bir sorumsuzluk mu sorusunu akıllara getiriyor.
Denetimlerde Son Durum: 4 Bin 380 Tesis Kapatıldı
Bakanlık, 2022’den bu yana yürütülen sıkı denetimler sonucunda 4 bin 380 tesisin kapatıldığını duyurdu. Özellikle son 1 ayda yapılan incelemelerde 1827 tesisin ruhsatlarının iptal edildiği açıklandı. Ancak bu rakamlar, denetim mekanizmasının geçmişte ne derece eksik işlediğinin de göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Sektör temsilcileri, bakanlığın “kalite belgesi” anlayışının, tesislerin teknik güvenlik altyapısını göz ardı etmesine yol açtığını ve turizm işletmelerinin tam anlamıyla denetlenmediğini iddia ediyor. Yangın raporu almış bir tesisin, gerekli güvenlik önlemleri sağlanmadan ruhsat alabilmesi, yalnızca yerel yönetimlerin sorumluluğu mu yoksa bakanlığın da denetimden kaçındığı bir durum mu?
Önümüzdeki günlerde bu konu hakkında yeni düzenlemelerin yapılması beklenirken, turizm sektöründe güvenliğin nasıl sağlanacağı ise merak konusu.
