Atrofik vajinit, vajinal atrofi olarak da bilinir, östrojen seviyelerindeki düşüş nedeniyle vajinal duvarların incelmesi, kuruması ve iltihaplanmasıyla karakterize edilen bir durumdur. Bu durum, menopoz sonrası kadınlarda yaygındır ancak yumurtalıkları alınmış olan, emziren veya hormon seviyelerini etkileyen belirli tedaviler gören kadınları da etkileyebilir. İşte atrofik vajinit hakkında bilmeniz gerekenler…
Atrofik vajinit yönetilebilir bir durumdur ve uygun tıbbi tavsiye almak, yaşam kalitesini büyük ölçüde iyileştirebilecek etkili tedavilere yol açabilir.
NEDENLER
- Menopoz: Östrojen üretimindeki doğal düşüş nedeniyle en yaygın neden.
- Emzirme: Östrojen seviyelerinde geçici düşüşlere neden olabilir.
- Cerrahi Menopoz: Yumurtalıkların alınması östrojenin ani düşüşüne yol açar.
- Belirli Kanser Tedavileri: Kemoterapi veya radyoterapi östrojen üretimini etkileyebilir.
- İlaçlar: Endometriozis veya meme kanseri tedavisinde kullanılan ilaçlar (örneğin, tamoksifen).
BELİRTİLER
- Vajinal Kuruluk: Azalmış yağlanma nedeniyle rahatsızlık.
- Kaşıntı ve Yanma: Vajinal dokuların tahrişi ve iltihaplanması.
- Ağrılı Cinsel İlişki (Dispareuni): Cinsel aktivite sırasında rahatsızlık veya ağrı.
- Vajinal Akıntı: İnce, sulu veya sarımsı olabilir.
- İdrar Belirtileri: Artan sıklık, aciliyet veya idrar yaparken yanma hissi.
- Kanama: Cinsel ilişkiden sonra hafif lekelenme veya kanama.
TEŞHİS
- Tıbbi Geçmiş: Belirtiler ve tıbbi geçmişin detaylı tartışılması.
- Pelvik Muayene: Vajinal duvarların incelmesi, kuruması veya iltihaplanması belirtileri için muayene.
- pH Testi: Vajinal pH’ın ölçülmesi, atrofik vajiniti olan kadınlarda genellikle daha yüksektir.
- Vajinal Sürüntü: Enfeksiyonlar veya diğer durumları ekarte etmek için.
TEDAVİ
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli cinsel aktivite kan akışını artırabilir ve vajinal sağlığı koruyabilir.
- Kayganlaştırıcılar ve Nemlendiriciler: Reçetesiz ürünler kuruluk ve rahatsızlığı hafifletebilir.
- Topikal Östrojen Tedavisi: Östrojen kremleri, tabletleri veya halkaları doğrudan vajinal dokulara uygulanır.
- Sistemik Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Menopoz belirtileri için oral veya transdermal östrojen tedavisi, vajinal atrofi dahil.
- Hormon Dışı İlaçlar: Vajinal kuruluk ve rahatsızlık için oral olarak alınan ospemifen gibi ilaçlar.
- Düzenli Takip: Tedavinin izlenmesi ve gerektiğinde ayarlanması.
ÖNLEME VE YÖNETİM
- Düzenli Cinsel Aktivite: Kan akışını artırarak vajinal sağlığı korur.
- Tahriş Edicilerden Kaçının: Duş, kokulu sabunlar ve diğer potansiyel tahriş edicilerden kaçının.
- Hidratlı Kalın: Yeterli su alımı genel hidrasyon ve cilt sağlığını koruyabilir.
- Sağlıklı Yaşam Tarzı: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve sigara içmemek genel hormonal dengeye ve sağlığa katkıda bulunur.
KOMPLİKASYONLAR
- Artan Enfeksiyon Riski: Daha ince ve daha hassas vajinal dokular enfeksiyonlara daha yatkın olabilir.
- Duygusal Etki: Rahatsızlık ve ağrı, cinsel ilişkiyi ve duygusal refahı etkileyebilir.
DOKTORA NE ZAMAN BAŞVURMALI
- Kalıcı Belirtiler: Belirtiler reçetesiz tedavilerle iyileşmezse.
- Şiddetli Rahatsızlık: Ağrı veya rahatsızlık günlük yaşamı veya cinsel aktiviteyi önemli ölçüde etkiliyorsa.
- Kanama: Herhangi bir açıklanamayan vajinal kanama, sağlık sağlayıcı tarafından değerlendirilmelidir.
