Kelebek hastalığı bağışıklık sisteminin normalde zararlı mikroplara karşı mücadele etmesi gereken hücrelere ve dokulara karşı yanlışlıkla saldırdığı bir otoimmün hastalıktır. Bu saldırılar, vücutta iltihaplanma, ağrı, döküntüler, eklem sorunları, böbrek hasarı, kalp problemleri ve diğer birçok sağlık sorununa yol açabilir.
Kelebek hastalığı gizemli ve karmaşık bir otoimmün hastalıktır. İsmi Latince “kurt” kelimesinden gelir, çünkü bu hastalık, bağışıklık sisteminin kendi vücut hücrelerine karşı savaştığı bir iç savaşı simgeler. Lupus, bu nedenle “görünmez bir savaşın hastalığı” olarak da adlandırılır, çünkü belirtileri ve etkileri oldukça çeşitlidir ve dışarıdan bakıldığında hasta bir kişinin yaşadığı zorlukları gözlemlemek kolay değildir.
KELEBEK HASTALIĞI NEDİR?
Lupus, tıp literatüründe Sistemik Lupus Eritematozus (SLE) olarak adlandırılan otoimmün bir hastalıktır. Otoimmün hastalıklar, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi sağlıklı hücrelerine veya dokularına saldırdığı durumları ifade eder. Lupus, bağışıklık sisteminin vücudun çeşitli dokularına ve organlarına karşı saldırmasına neden olan bir otoimmün hastalıktır.
LUPUS (KELEBEK HASTALIĞI) NEDEN OLUR?
Kelebek hastalığı, bağışıklık sisteminin vücudun kendi doku ve organlarına saldırması sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık, vücudun birçok farklı sistemini etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kelebek hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik yatkınlığı olan kişilerde, güneş ışığı, enfeksiyonlar ve bazı ilaçlar gibi çevresel faktörler hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir.
Genetik faktörler
Kelebek hastalığının gelişiminde genetik faktörlerin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Lupus hastalarının ailelerinde lupus öyküsü olan kişilerde hastalık riski daha yüksektir.
Çevresel faktörler
Güneş ışığı, enfeksiyonlar ve bazı ilaçlar gibi çevresel faktörler de lupus hastalığının ortaya çıkmasına neden olabilir.
Güneş ışığı: Güneş ışığı, lupus hastalarında döküntü, eklem ağrısı ve yorgunluk gibi belirtileri tetikleyebilir.
Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar, lupus hastalarının bağışıklık sisteminin aşırı aktif hale gelmesine neden olabilir.
İlaç kullanımı: Bazı ilaçlar, lupus hastalarının bağışıklık sisteminin aşırı aktif hale gelmesine neden olabilir.
LUPUS (KELEBEK HASTALIĞI) BELİRTİLERİ NELER?
Kelebek hastalığı, bağışıklık sisteminin vücudun kendi doku ve organlarına saldırması sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık, vücudun birçok farklı sistemini etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kelebek hastalığının belirtileri, hastalığın şiddetine ve etkilenen organlara bağlı olarak değişebilir. Ancak, en yaygın belirtiler şunlardır:
Yüzde kelebek şeklinde kırmızı döküntü: Bu döküntü, genellikle burnun üzerinde ve yanaklarda görülür.
Eklem ağrısı ve iltihabı: Lupus, el, ayak, diz ve omuz gibi eklemlerde ağrı ve iltihaplanmaya neden olabilir.
Yorgunluk: Lupus, hastalarda yorgunluk ve halsizliğe neden olabilir.
Ateş: Lupus, hastalarda ateşe neden olabilir.
Kas ağrısı: Lupus, hastalarda kas ağrısına neden olabilir.
Saç dökülmesi: Lupus, hastalarda saç dökülmesine neden olabilir.
Bulantı ve kusma: Lupus, hastalarda bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Akciğer iltihabı: Lupus, hastalarda akciğer iltihabına neden olabilir.
Kalp iltihabı: Lupus, hastalarda kalp iltihabına neden olabilir.
Böbrek iltihabı: Lupus, hastalarda böbrek iltihabına neden olabilir.
Kelebek hastalığının daha nadir görülen belirtileri şunlardır:
Nörolojik belirtiler: Lupus, hastalarda baş ağrısı, unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü, nöbetler ve demans gibi nörolojik belirtilere neden olabilir.
Kutanöz belirtiler: Lupus, hastalarda ciltte döküntü, yaralar ve ülserler gibi cilt belirtilerine neden olabilir.
Hematolojik belirtiler: Lupus, hastalarda anemi, trombositopeni ve lökopeni gibi hematolojik belirtilere neden olabilir.
Hepatobiliyer belirtiler: Lupus, hastalarda karaciğer ve safra kesesi sorunlarına neden olabilir.
Gastrointestinal belirtiler: Lupus, hastalarda mide bulantısı, kusma, ishal ve kabızlık gibi gastrointestinal belirtilere neden olabilir.
Endokrinolojik belirtiler: Lupus, hastalarda hipotiroidizm, hipertiroidizm ve diyabet gibi endokrinolojik belirtilere neden olabilir.
Pulmoner belirtiler: Lupus, hastalarda pulmoner hipertansiyon ve pulmoner emboli gibi pulmoner belirtilere neden olabilir.
Renal belirtiler: Lupus, hastalarda böbrek yetmezliği gibi renal belirtilere neden olabilir.
LUPUS TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Kelebek hastalığı (Lupus), bağışıklık sisteminin vücudun kendi doku ve organlarına saldırması sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık, vücudun birçok farklı sistemini etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kelebek hastalığının tedavisi, hastalığın şiddetine ve belirtilerine bağlı olarak değişebilir. Hafif vakalarda, belirtileri hafifletmek için ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Daha şiddetli vakalarda, bağışıklık sistemini baskılamak için kortikosteroidler veya immünosupresanlar gibi ilaçlar kullanılabilir.
Kelebek hastalığının tedavisinin amacı, belirtileri kontrol etmek, organ hasarını önlemek ve yaşam kalitesini iyileştirmekmektir.
Hafif vakalarda kullanılan ilaçlar:
Ağrı kesiciler: Parasetamol, ibuprofen ve naproksen gibi ağrı kesiciler, eklem ağrısı ve iltihabı gibi belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.
Antiinflamatuar ilaçlar: Kortikosteroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ), eklem ağrısı ve iltihabı gibi belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.
Fototerapi: Güneş ışığından kaynaklanan döküntü gibi belirtileri tedavi etmek için kullanılabilir.
Daha şiddetli vakalarda kullanılan ilaçlar:
Kortikosteroidler: Kortikosteroidler, bağışıklık sistemini baskılayarak hastalığın semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur.
İmmünosupresanlar: İmmünosupresanlar, bağışıklık sistemini baskılayarak hastalığın semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur.
Biyolojik ajanlar: Biyolojik ajanlar, bağışıklık sisteminin belirli unsurlarını hedef alarak hastalığın semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olur.
Kelebek hastalığının tedavisinde kullanılan diğer yöntemler şunlardır:
Güneş ışığından korunma: Güneş ışığından kaynaklanan döküntü gibi belirtileri önlemek için güneş ışığından korunmak önemlidir.
Sağlıklı beslenme: Sağlıklı beslenmek, bağışıklık sistemini güçlendirmeye ve hastalıkla mücadele etmeye yardımcı olabilir.
Düzenli egzersiz: Düzenli egzersiz yapmak, bağışıklık sistemini güçlendirmeye ve hastalıkla mücadele etmeye yardımcı olabilir.
