Koronavirüs tedbirleri kapsamında kapatılan adliyeler yeniden açıldı. Bu süreç içerisinde kirada anlaşamayan taraflar adliyeleri doldurdu. Kira anlaşmazlıklarının yanı sıra iş dünyası icra için de mahkemelerin kapısını çaldı.
Koronavirüsün yükselişe geçmesinden sonra 16 Mart tarihinde kapatılan adliyeler yeniden açıldı. İş dünyası da özellikle kira anlaşmazlıkları ve icralar başta olmak üzere pek çok sorunun çözümü için adliyelere akın etti.
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine göre; İstanbul’un dört büyük adliyesi de tıklım tıklım doldu. Meydana gelen uzun kuyruklar nedeniyle kapılarda 30 ila 40 dakika arasında bekleyen avukatlar duruşmaları kaçırma sorunu yaşadı. En yakın dava tarihi Kasım ayına verilirken, hem avukatlar hem de iş dünyası 20 Temmuz’da başlayan eylülün ilk çalışma günü biten Adli Tatil’in bu yıl yapılmamasını talep etti. Ancak salgın riski sebebiyle bu önerinin kabul edilmediği iddia ediyor. Bu nedenle dün görülen davalar için en yakın yeni duruşma tarihi olarak kasım ayının verildiği söylüyor.
Diğer taraftan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) bilişim sisteminden yapılan e- dava başvurularında yoğunluk yaşandı. Bu nedenle UYAP zaman zaman kilitlendi.
Adliyelere ilk gidenler ise AVM’lerde yer alan mağazalar ve ofis sahipleri oldu. Pandemi nedeniyle birçok AVM mağazası istediği ziyaretçi sayısını yakalayamadığı için kirasının yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtti. Kirasını alamayan ofis sahipleri de mahkemelere akın etti.
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güven Kiraz, kendilerine şuan en fazla AVM kiracılarından uyarlama davası geldiğinden bahsetti. Kiraz, 20-25 AVM’de konuşlanmış markalar için AVM yönetimlerinin nisan-mayıs için kira bedeli indirimi veya hiç almama uyguladığını ancak mağazaların açılmasının ardından ciddi mağduriyetler yaşandığından bahseden Kiraz, şu ifadeleri kullandı: “Mağaza şubat ayında 100 kişi giriyorsa şu anda bu sayı 20-30’lara düştü. Bu da kira uyarlama için bir gerekçe ama mal sahipleri ‘dükkanı açtın kiranı artık öde’ diyor” diye konuştu. Yoğunluğun sulh hukuk mahkemelerini kitleyecek boyutta olduğunu söyleyen Kiraz, “Öyle ki; bu dönemde birçok kiracı kirasını ödemedi ve şifahen uyarlama talebi de mal sahibi tarafından uygun görülmedi. Bu da ofis davalarında yoğunluk oluşturuyor.”
Genel davalar içinde uyarlama davalarının yaklaşık yüzde 30 gibi yüksek orana sahip olduğundan bahseden MGC Legal Yönetici Ortağı Avukat Mustafa Güneş, “Kira sözleşmelerinde uyarlama taleplerinin tamamına yakını ticari işyeri kiralarında yoğunlaşıyor” dedi. Yeme içme sektöründeki işyeri kiralarında ihtilafların arttığını bunları sırasıyla AVM’lerde bulunan diğer mağazalar ve ofis kiralarının izlediğini anlatan Güneş, “Kirasını yüksek bulan ofis kiracıları kirasının yeniden düzenlenmesi için mahkemelere gelirken, ofis sahipleri ise kira alacaklarını tahsil etmek dava açıyor. AVM’lerdeki ihtilafların önemli bir kısmı uzlaşmayla sonuçlanıyor, ama ofislerde kiraya verenler biraz daha uzlaşmaya uzaklar, o yüzden AVM’lere göre dava açılma oranı biraz daha yüksek” açıklamasında bulundu. Konut kirası davalarının çok az olduğundan bahseden Güneş, önümüzdeki süreç içerisinde aylarda o tarafta da yoğun canlanma planlandığı kaydedildi.
Kavlak Hukuk Bürosu kurucu ortakları arasında yer alan Av. Fırat Kavlak da şu ifadeleri kullandı: “Avukatlar bile içeri girmek için 40 dakika kapıda bekliyor. Özellikle icra davaları birikti. Girişteki yoğunluğun azaltılması için gişe sayısı artırsın. Acil işi olmayanlara da adliyeye gelmemesi konusunda uyarı yapabilir.”
● Maskesiz vatandaşlar adliyelere alınmadı. Duruşma salonlarında herkes maske takacak.
● Sosyal mesafe kuralları girişlere asıldı.
● Otopsi işlemlerine giden araçların içleri, adliye içindeki asansörler ve lavabolar dezenfekte edildi. *Yürüyen merpenler tek taraflı çalışır hale getirildi.
● Mahkeme kalem odalarının kapılarına da içeriye girişleri kısıtlamak için kırmızı şerit çekildi.
Türkiye Arabuluculuk Merkezleri Platformu sözcüsü Arabulucu Umut Metin adliyelerde artan insan kalabalığının salgın riskini yükselttiğini açıkladı. Metin, “Arabuluculuk insan kalabalığı olmayan ofislerde yapılıyor. Taraflar video konferans ile de fiziken bir araya gelmeden toplantıya katılabiliyor. Bu haliyle malınız ve menfaatinizi korurken, sağlığınızı da korumuş oluyor” diye konuştu.
