Muğla’nın Bodrum ilçesinin turistik ve tarihi değerleri ile öne çıkan Gümüşlük Mahallesi Koyu’nda arıtma tesisinden denize bırakılan atık su Gümüşlüklüleri ve STK’ları isyan ettirdi.
Arıtma Tesisi’nin kapasitesinin arttırılmasının ardından dere aracılığı ile atık suların denize ulaştığını ve Gümüşlük koyunun aşırı kirlenerek denize girilemeyecek hale geldiği ve hastalıklara davetiye çıkarıldığı belirtildi. Basın açıklamasını okuyan Mehmet Kalyon “Atıksuların tarihi ve Mavi Bayraklı Gümüşlük koyuna boşaltılması Gümüşlük’ün idam fermanıdır, böyle arıtma böyle tesis olmaz, acilen bu yanlıştan dönülmelidir” dedi.
Muğla’nın Bodrum ilçesine bağlı tarihi Antik Mynhdos Kenti Kalıntıları içerisindeki tuzim köyü Gümüşlük’te üç mahallenin atık sularının toplandığı arıtma tesisinden, aratıldığı iddia edilerek Demirciler Deresi’ni bırakılması oradan 900 metre sonra Gümüşlük Koyu Çayıraltı Plajı’ndan denize dökülmesini protoste eden Gümüşlüklüler ve sivil toplum örgütleri atık suların döküldüğü dere ağzında basın açıklaması ve eylem düzenledi.
TMMOB Bodrum İlçe Koordinasyon Kurulu tarafından düzenlenen eyleme, Bodrum Mimarlar Odası Başkanı Gamze Türk ile, Kent Konseyi, Muğla Çevre Platformu ve vatandaşlarda destek verdi.
KOY ÖLÜYOR HALKIN SAĞLIĞI TEHDİT ALTINDA
Gümüşlük’te yaşayan Mustafa Gökal (63) “Arıtma tesisinden bırakılan ve arıtıldığı iddia edilen atık su nedeni ile artık mahalleli ve turistler burada denize giremiyor, koy sığ ve alçak olduğu için büyük bir hızla kirleniyor, burada yaşayanlar artık denize girmek için başka koya giderken, artık yabancı turistlerde gelmez oldu, her şeyden önce koyun doğal güzelliği bozuluyor, halkın sağlığı tehdit altında” diye konuştu.
ÇED RAPORU BİLE ALMAYA GEREK GÖRMEDİLER
Mimarlar Odası Bodrum Temsilcisi Gamze Türk ise “2 bin kişi günlük kapasitesi olan arıtma tesisinin kapasitesini 10 bin kişiye çıkardılar. Üç mahalleyi daha bağladılar. Bu yaparken ÇED raporu bile almadılar. Biz böyle uygun gördük yaptık diyerek projede istediğiniz değişikliği yapamazsınız. Projenin aslından uzak kalıp, ana proje ile ilgisi olmayan ek tesisler yaptılar ve temiz olduğunu iddia ettikleri atık suyu denize boşaltmaya başladılar. Plajın ortasından denize dökülen atık sular ile ilgili Muğla Büyükşehir Belediyesi yetkililerinden defalarca randevu istememize rağmen bir türlü görüşmeyi sağlayamadık. Projenin aslına dönülmez ise kesinlikle Gümüşlük koyunu kaybetmiş olacağız, durum bu kadar tehlikeli. Halkın ve tarihi koyun geleceği tehlike altında gerekirse hukuki yollara başvuracağız” ifadelerini kullandı.
MAVİ BAYRAKLI GÜMÜŞLÜK KOYUNUN İDAM FERMANIDIR
TMMOB Bodrum İKK Temsilcisi Mehmet Kalyon ise basın açıklaması yaptı. Kalyon açıklamasında Bodrum Yarımadasının iki antik yerleşiminden biri olan Myndos’un, günde 2,000 m3 kapasiteyi kaldıramayan sahiline, 10,000 m3/gün kapasiteli atıksu arıtma tesisiyle 5 kat daha fazla atık su boşaltılmasının Gümüşlüğün bir zamanlar mavi bayraklı plajının idam fermanı olduğunu belirterek “ İleri arıtma tesisinin 1 TL/m3 işletme maliyetine karşılık, 6 TL/m3 işletme maliyeti olan membran sisteminin kullanılacak olması bir çözüm olmadığı gibi, günlük 50,000 TL, aylık 1,500,000 TL gibi izahı mümkün olmayan ek mali yük getirmektedir.
Ayrıca AAT de meydana gelecek bir arıza durumunda, by pass hattı ile atıksuların, Demirci deresi kanalıyla Çayıraltı plajına akacağı düşünülürse, rekreasyon alanından faydalanan ziyaretçiler ve yöre halkı sağlık riski ile karşı karşıya bırakılacaktır.1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olan 3000 yıllık Antik Myndos Kenti plajına arıtılmış da olsa atıksu deşarj etmek tarihe saygısızlıktır. Yüksek işletme maliyetli bir projede ısrar etmek, kamuyu zarara uğratacağı gibi, etik kurallara, çevreci yaklaşıma uymayan ve yöre halkını dikkate almayan bir yatırımdır. Bu proje durdurulmalıdır. TMMOB Bodrum IKK olarak Gümüşlük AAT “kapasite artırma projesinin” iptal edilerek, orijinalprojedeki aktarma istasyonu olarak kullanılmasını, Geriş mahallesi atıklarının Yalıkavak AAT ne yönlendirilmesini sağlayacak revizyonun ivedilikle yapılmasını talep ediyor, yargı yoluna gitmeden son bir defa bu talebimizi sizlerin aracılığıyla kamuoyu ile paylaşıyoruz” diye konuştu.
Basın açıklaması ve eylem alkışlı protesto ile sona erdirildi.
Basın açıklamasının tamamıdır:
Gümüşlük atık suya kurban ediliyor…
Bodrum Yarımadasının iki antik yerleşiminden biri olan Myndos’un, günde 2,000 m3 kapasiteyi
kaldıramayan sahiline, 10,000 m3/gün kapasiteli atıksu arıtma tesisiyle 5 kat daha fazla atıksu
boşaltılması, Gümüşlüğün bir zamanlar mavi bayraklı plajının idam fermanıdır.
İleri arıtma tesisinin 1 TL/m3 işletme maliyetine karşılık, 6 TL/m3 işletme maliyeti olan membran
sisteminin kullanılacak olması bir çözüm olmadığı gibi, günlük 50,000 TL, aylık 1,500,000 TL gibi
izahı mümkün olmayan ek mali yük getirmektedir.
Ayrıca AAT de meydana gelecek bir arıza durumunda, by pass hattı ile atıksuların, Demirci deresi
kanalıyla Çayıraltı plajına akacağı düşünülürse, rekreasyon alanından faydalanan ziyaretçiler ve
yöre halkı sağlık riski ile karşı karşıya bırakılacaktır.
1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olan 3000 yıllık Antik Myndos Kenti plajına arıtılmış da olsa atıksu
deşarj etmek tarihe saygısızlıktır. Yüksek işletme maliyetli bir projede ısrar etmek, kamuyu zarara
uğratacağı gibi, etik kurallara, çevreci yaklaşıma uymayan ve yöre halkını dikkate almayan bir
yatırımdır. Bu proje durdurulmalıdır.
Sayın basın mensupları,
TMMOB Bodrum İKK olarak, Turgutreis İleri Atıksu Arıtma Tesisi ve Kanalizasyon projesi ile ilgili
çekincelerimizi, önerilerimizi Muski Genel Müdürü dahil olmak üzere ilgili idarelere defalarca
ilettik. Ancak tüm çabalarımız cevapsız kaldı. Bu arıtma ve kanalizasyon projesinin yaratacağı
çevresel sorunlar dikkate alınmadan “Dünya Bankası Finansmanı” perdesinin arkasına gizlenerek
“ben yaptım oldu” anlayışı ile Israrla sürdürülmeye devam ediyor. İKK olarak bir kere daha belirtmek
isteriz ki, bu arıtma ve kanalizasyon projesi bu havza için gereklidir ve biran önce tamamlanarak
denize arıtılmamış atıksu desarjına ivedilikle son verilmelidir. Ancak yapılmakta olanla, kaş yapayım
derken göz çıkartmaya benzer bir durum yaşanmaktadır.
Yapımı devam eden proje iki kısımdan oluşmaktadır. Birincisi Turgutreis’de yapılacak İleri Biyolojik
Atıksu Arıtma Tesisi, ikincisi de bu tesise bağlanacak Kanalizasyon Şekebe Hattı ve terfi istasyonları
inşaatıdır.
MUSKİ’nin internet sitesinde ayrıntıları bulunan ve ihalesi yapılan bu projeye göre, Turgutreis,
Akyarlar, Gümüşlük, Koyunbaba mahallelerini kapsayan sahil şeridi ile İslamhaneleri, Peksimet ve
Dereköy mahallelerinin atıksuları Turgutreis’teki arıtma tesisine bağlanacak, burada arıtıldıktan
sonra da derin deşarj yöntemi ile denize deşarj edilecektir. İhalesi yapılan projeye göre
Gümüşlük’deki ,mevcut haliyle çevresel sorunlara neden olan atık su arıtma tesisi, aktarma
istasyonuna dönüştürülmüştür.
Projede yakın zamanda bir değişikliğe gidilmiş, Gümüşlük ve Koyunbaba mahallelerine Geriş
Mahallesi de eklenerek, Gümüşlük atıksu arıtma tesisinin kapasitesinin 5 kat artırılmasına karar
verilmiştir. Yönetmeliğe göre ÇED raporu alınması zorunlu olan bu kapasite artırımı bu haliyle yasal
değildir.Yeni projede Arkeolojik sit alanında denize derin deşarj imkanı olmadığı için çok pahalı bir
arıtma yöntemi olan membran arıtma sisteminin kullanılmasına karar verilmiştir. Kısa bir süre önce
Büyükşehir Belediye Başkanı 10 milyon Euroluk Gümbet ve Gümüşlük arıtma tesislerinin kapasite
artırma protokolunü bir törenle açıklamıştır.
Membran arıtma tesisinin yatırım ve işletme maliyetinin çok yüksek olmasının açık bir kamu yararı
ihlali olduğu bir yana, deşarj noktasının denizden sadece 900 metre olması, deşarjın Demirci deresi
ile denize verilecek olması,arıtılmış olsa dahi deniz yaşamında yaratacağı tahribatın dikkate
alınmadığının göstergesidir.
TMMOB Bodrum IKK olarak Gümüşlük AAT “kapasite artırma projesinin” iptal edilerek, orijinal
projedeki aktarma istasyonu olarak kullanılmasını, Geriş mahallesi atıklarının Yalıkavak AAT ne
yönlendirilmesini sağlayacak revizyonun ivedilikle yapılmasını talep ediyor, yargı yoluna gitmeden son
bir defa bu talebimizi sizlerin aracılığıyla kamuoyu ile paylaşıyoruz.
