Birçok ülkede aşılama sürecinin başlamasıyla ortaya çıkan umut ışığı sonrasında en çok gündeme gelen sorulardan bir tanesi de: “Ne zaman rahatça seyahat edebiliriz?” İşte bu soruya üç aşamalı bir bakış açısıyla yanıt bulmaya çalışan bir öngörü…
Yeni nesil habercilik sitesi Vox.com’da Sigal Samuel, kaleme aldığı bir yazıyla “ne zaman rahat bir şekilde seyahat edebileceğinize” ilişkin sorulara ışık tutmaya çalışan bir yazı kaleme aldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Eski Genel Müdürü İrfan Önal, Sigal Samuel’in bu yazısının öne çıkan kısımlarını ve önemli noktalarını Türkçe’ye çevirip özetleyerek; medium.com hesabında paylaştı.
Buna göre, seyahat konusunda eski günlere 3 aşamada dönebileceğimizi ortaya koyan bu yazıda; bazı ülkelere seyahatin devam etmesi için 2022’ye veya daha sonrasına kadar beklememiz gerekebileceği belirtiliyor.
İrfan Önal’ın çevirisiyle, yazının öne çıkan kısımları ve önemli noktaları şu şekilde:
Ne zaman seyahat edebiliriz?
Koronavirüs’e karşı aşıların geliştirilmesiyle birlikte haklı olarak hepimizin içinde bir umut ışığı yandı.
Hemen normal hayatımıza dönebilecek miyiz? Ya da ne zaman güvenli seyahat edebileceğiz?
Bu sorularla ilgili gelecek planlarımızı gerçekçi olarak yapmak için ABD kaynaklı bir yazıya rastladım…
Zamanla her şey daha belirginleşecek ama düşüncelerimize katkı verebilir:
—O—
Artık aşılar geldiği için insanlar rüya görmeye başlıyor.
“Ailemdeki herkes aşı olduğu anda, Asya’ya büyük bir yolculuğa çıkacağız!” gibi şeyler söylüyorlar veya “En yakın beş arkadaşımla hafta sonunu onlarla bir kulübede geçiriyorum. Maske yok, sosyal mesafe yok.”
Çoğumuz ikili, terimlerle düşünürken; (“aşı vurulmadan önce hayat” ve “aşı vurulduktan sonraki hayat”) uzmanlar sakin olmamız için uyarıyor.
Boston Üniversitesi epidemiyoloji uzmanı Eleanor Murray, “Gerçekçi olarak, kesinlikle normal bir açma / kapama düğmesi olmayacak” dedi.
2021’deki yaşamla ilgili gerçekçi beklentiler oluşturmanın en iyi yolu, onu üç aşamada düşünmektir.
Aşama 1: Siz ve yakın arkadaşlarınız veya aileniz aşı olduktan sonra güvenle yapabileceğiniz şeydir.
Aşama 2: Virüsün yeni salgınları kolayca tetikleyemeyeceği enfeksiyonlara karşı yeterli sayıda insanın korunduğu şehir veya eyaletiniz sürü bağışıklığına ulaştığında güvenle yapabileceğiniz şeydir.
Aşama 3: Uluslararası düzeyde sürü bağışıklığına ulaşıldığında yapabileceğiniz şeydir. 2021’de bu son aşamaya ulaşamama ihtimalimizin yüksek olduğunu unutmayın.
Pek çok şey, çok önemli bir açık sorunun cevabına bağlı olacaktır: Aşılar yalnızca semptomatik hastalığı önlemede mi yoksa enfeksiyon ve bulaşmayı önlemede de iyi mi?
Birkaç ay içinde bununla ilgili daha fazla veriye sahip olmalıyız. Şimdilik, aşılanmış kişiler bile, hastalığın en kötü etkilerinden kaçınsalar bile, yine de enfekte olabileceklerini ve virüsü geçirebileceklerini varsaymak zorundadır. Bu, aşılanmamış insanların yanında olduklarında maske takmaya ve sosyal mesafeli olmaya devam etmeleri gerektiği anlamına gelir.
Ama Aşama 1’e ulaştığınızda o mutlu günü hayal edelim. Siz ve en yakın beş arkadaşınızın aşı olduğunu varsayalım. Ormanda bir kulübe kiralayıp maskesiz ya da sosyal mesafe olmadan birlikte bir hafta sonu geçirebilir misiniz?
Cevap şudur: Bazı tedbirlerle birlikte evet.
Birincisi, aşılar anında işe yaramıyor. Tam etkinin devreye girmesi için ikinciyi olduktan sonra en az bir hafta beklemeniz gerekir. (Geliştirme aşamasındaki çoğu aşı iki doz gerektirir, ancak test edilen birkaç aşı yalnızca bir aşı gerektirir) O zaman aşının eşit şekilde çalışmayabileceği gerçeği vardır. Bazı insanlar, vücutlarının bağışıklık tepkisi kadar başarılı olmasını engelleyen sağlık sorunları yaşayabilir.
Pfizer ve Moderna aşıları, denemelerde semptomatik hastalığı önlemede yüzde 95 etkinlik gösterdi. Ama yüzde 100 değiller. Hala aşılanmış arkadaşlarınızdan birinden virüsü kapma ve semptom geliştirme şansınız var.
Yani arkadaşlarınızla hafta sonu kaçamağı tamamen risksiz olmayacak.
Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Müdürü Anthony Fauci’ye göre, kamusal ortamlarda Amerikalılar nüfusun yüzde 75–85’i aşılanana kadar maskeleme ve sosyal mesafe koymaya devam etmelidir. Fauci, sonbahar ortasında geçilebilecek bu aşamada ABD’nin sürü bağışıklığına ulaşacağını tahmin ediyor.
Ulusal dokunulmazlığı bir kerede elde etmek yerine, ABD içindeki farklı bölgelerin farklı zamanlarda bağışıklık eşiğini geçtiğini görmemiz muhtemeldir.
Şehriniz veya eyaletiniz eşiği geçtiğini duyurduğunda II. Aşama’da olacaksınız.
Okullar ve sinema salonları gibi mekanlara güvenli bir şekilde geri dönebileceksiniz (tabi ki eyalet ve yerel yönetimler bu kararların hepsini alıyor olsa da pandemi boyunca, farklı mekanların vazgeçilmezliğini ve risklerini tartarak).
Ama yine de uluslararası seyahat zamanı olmayacak. Bunun için dünyanın çeşitli ülkelerinin sürü bağışıklığına ulaştığı Aşama 3’e kadar beklemeliyiz.
Bunun ne kadar süreceği çeşitli faktörlere bağlı olacaktır: Ülkelerin, aşılara ne kadar hızlı erişebilecekleri, nüfuslarının ne kadarının aşıyı yaptırmaya istekli olduğu ve önümüzdeki aylarda aşının enfeksiyonu ve bulaşmayı ne kadar iyi önlediğiyle ilgili öğrendiklerimiz.
“Eğer enfeksiyonların yüzde 95’ini önlediğini fark edersek, o zaman evet derim, eğer siz ve tüm arkadaşlarınız aşı olursanız, o zaman Fiji tatilini planlayın; hazırlık yapın!”
“Ama olmadığı ortaya çıkarsa … O zaman bir yere gitmek ve hala hastalık yayma riski söz konusu olduğundan; gerçekten uygunsuz olacaktır.”
Bu senaryoda, bazı ülkelere seyahatin devam etmesi için 2022’ye veya daha sonrasına kadar beklememiz gerekebilir.
Moral bozucu olduğunu biliyorum. Ancak şunu unutmayın:
Sosyal mesafe ve maske kuralın ane kadar bağlı kalırsak, o aşamaları o kadar çabuk terk edebilir ve bir sonraki aşamaya geçebiliriz.
