Denizli’deki Laodikya Antik Kenti’nde 2 bin 200 yıl önce inşa edilen ve depremlerle yıkılan antik tiyatro, kapsamlı restorasyon çalışmalarıyla eski ihtişamına kavuştu. Uzmanlara göre, bu çalışma dünya çapında en yüksek orijinallik seviyesine sahip restorasyonlardan biri olarak kabul ediliyor.
Laodikya Antik Kenti’ndeki milattan önce 2’nci yüzyılda yapılan ve Helenistik Roma Dönemi’nde sanat ve kültürel etkinlikler düzenlenen tiyatro, milattan sonra 5’inci yüzyılda Hıristiyanlığın yayılmasının ardından kullanılmadı. 15 bin kişilik tiyatro zamanla meydana gelen büyük depremlerde tamamen yıkıldı.
İncil’de geçen ve kutsal sayılan 7 kiliseden birinin bulunduğu Antik Kent Laodikya’nın batısında yer alan Pamukkale travertenleri manzaralı antik tiyatronun ayağa kaldırılması için Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek’in başkanlığındaki ekip tarafından 2019 yılında restorasyon çalışmalarına başlandı.
Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı da çalışmalara maddi destek verdi. Yapılan çalışmalar sonucunda 2 bin 200 yıl önce yapılan ve depremlerle yıkılan antik tiyatro tekrar ayağa kaldırılarak eski günlerine döndürüldü.
‘YÜZDE 90 GİBİ ORJİNALİNE YAKIN OLMASI AÇISINDAN ÖNEMLİ’
Kazı Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, antik tiyatroyu orijinalliğini koruyarak ayağa kaldırmayı başardıklarını belirtip, “Burada Pamukkale Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı adına 21 yıldır kazı çalışmaları yapıyoruz. Batı tiyatrosu bu kentin Helenistik döneminin ilk tiyatrosu olması bakımından önemli. Batı tiyatrosu milattan önce 2’nci yüzyılda yapıldı. Milattan sonra 3’üncü yüzyılda deprem geçirdi ve yeniden yapıldı.
368 yılında Batı Anadolu’yu yıkan depremde yıkıldı ve tekrar yapıldı. 494 yılı depreminde ise büyük yıkıma uğradı. 2019 yılında proje kapsamında tiyatroda restorasyona başladık. 2 yıl içinde 96 metre çapındaki tiyatronun oturma basamaklarını ayağa kaldırdık. Bu dünya tarihinde uluslararası kriterlere uygun yüzde 90 orijinaline yakın olması açısından önemli bir restorasyon çalışması” dedi.
‘KAMU TİYATROSU OLDUĞUNU ÖĞRENDİK’
Prof. Dr. Şimşek, şöyle devam etti:
“Burada bulduğumuz yazıtlardan Batı Tiyatrosu’nun erken dönem tiyatrosu olması yanında aynı zamanda bir devlet tiyatrosu olduğunu öğrendik. Buradaki birçok yazıtta bir kamu tiyatrosu olduğu ve özellikle de kamu adına, halk için birçok ücretsiz etkinlik yapıldığı yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras’ projesi kapsamında sahne binasındaki çalışmaları yürütüyoruz. Daha önceki yıllarda büyük gayretle Batı Tiyatrosu’nun oturma basamaklarının restorasyonunu yaptık. Sahne bölümündeki tonozlu bölümün üstündeki döşemelerin ve özellikle de birinci katın dört podyumdan oluşan 16 sütununun restorasyonuna başladık. Tiyatroda devam eden restorasyonu titizlikle yürütüyoruz.”
