Satışı tamamlanan gayrimenkuller için iptal işlemi çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Bununla birlikte gayrimenkul satışının iptalinin söz konusu olabilmesi genellikle iki temel nedenle gerçekleşebiliyor.
Bir iş yeri veya dairenin satışı tamamlandığı halde iptal edilebilmesi mümkün kılan durumların başında yaş geliyor. Eğer bir gayrimenkulün satışını yapan kişinin yaşı 65’in üzerinde ise, yasalar bu kişiden akli dengesinin yerinde olduğunu gösteren bir devlet hastanesi raporu istenmesine imkân tanıyor.
Özellikle 65 yaş üzerindeki kişinin mirasçılarının satış iptali davası açabilme hakkını kullanması gibi süreçler yaşanmak istenmiyorsa, akli sağlığın yerinde olduğuna dair bir raporun da gayrimenkul satış dosyasında yer almasında tüm taraflar için fayda vardır.
Aksi halde, 65 yaşından büyük ve emlak satışında imzası olan kişi için akıl sağlığını belgeleyen rapor alınmadan emlak satışı yapılmış ise, ilerleyen süreçte ihtimal senaryolardan biri şu olabilir: Yaşlılık nedeniyle satıcının akli sağlığının bulunmadığı iddiası ile emlak satışının iptali gerçekleşebilir.
Gayrimenkul satışının tamamlandığı halde iptaline neden olacak bir diğer konu ise, satışı yapılan gayrimenkulün aile konutu olarak tapuda kayıtlı bulunmasında yaşanabilir.
“Aile konutu” tanımı Medeni Kanun’un 194’üncü maddesinde karşılık buluyor. Evli çiftin düzenli yerleşim amacıyla kullandığı ve yaşadığı, barınmak amacıyla ikamet ettiği yer olarak tanımlanan “aile konutu” için bir satış söz konusu olduğunda, eşlerin her ikisinin de rıza ve onayının bulunması önem taşıyor.
Medeni Kanun’a göre malik olmayan eş tapu kütüğüne aile konutu şerhi koydurabiliyor. Tapuda aile konutu şerhi konulmuş olduğu halde satılırsa, bu satış geçersiz kabul ediliyor. Rızası olmayan eş, tapu iptal ve tescil davası açabilme hakkına sahip.
Bu nedenle, bir aile konutu ile ilgili olarak gayrimenkul satış işlemleri yapılırken, eşlerin onayının alınması önem taşıyor. Örneğin, eşlerden ayrı ayrı yazılı muvafakat istenmesi bir önlem olarak hayata geçirilebilir.
