Arktik yaşamın zorlu koşullarına uyum sağlamak için bin yıl önce üretilen Thule kar gözlükleri, bugün dünyanın en eski koruyucu gözlüklerinden biri olarak kabul ediliyor. Kanada’nın Nunavut bölgesinde bulunan bu gözlükler, M.S. 800 ile 1200 yılları arasında yaşayan Thule halkı tarafından mors dişlerinden oyularak yapıldı.
Thule halkı, Arktik’te hayatta kalabilmek için pek çok yenilik geliştirdi. Bunlardan biri de iggaak adı verilen bu kar gözlükleriydi.
Mors dişlerinden oyulan ve yalnızca dar göz yuvaları açılan bu gözlükler, kullanıcının gözlerini yansıyan güneş ışığından ve uçuşan kar tanelerinden koruyordu. Aynı zamanda geniş bir görüş alanı sağlıyor ve avlanma gibi günlük aktivitelerde büyük avantaj sunuyordu.
1930’DA KEŞFEDİLDİ, MÜZEDE SERGİLENİYOR
Bu gözlüklerin örneklerinden biri, 1930 yılında Kanada Kraliyet Atlı Polisi’nden bir memur tarafından Nunavut bölgesindeki Baffin Adası’nda bulundu. Günümüzde New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde sergileniyor. Gözlük, 12.7 cm genişliğinde ve 2.9 cm yüksekliğinde olup, geçmişte deri veya sinir ipleriyle yüze bağlanmış olabileceği düşünülüyor.
Bu özel Thule gözlükleri, sadece işlevsel değil, aynı zamanda sanatsal bir değer taşıyor. Üzerinde çift çizgiler, sivri uçlar ve Y harfi şekilleri oyulmuş. Bu sembollerin gözlüğü kullanan kişi için özel bir anlam taşıdığı tahmin ediliyor.
THULE HALKININ ARKTİK YAŞAMDA HAYATTA KALMA MÜCADELESİ
Thule halkı, günümüz İnuitlerinin ataları olarak kabul ediliyor. Deniz memelileri avcılığında ustalaşan bu halk, köpeklerin çektiği kızakları kullanarak uzun mesafeler kat etti ve igloo olarak bilinen kar evlerini inşa etti. Ayrıca hayvan derilerinden giysiler ve çadırlar dikmekte yetenekliydiler.
Araştırmalar, Thule halkının 13. yüzyılda Norse (Viking) halkıyla karşılaştığını ve ticaret yaptığını gösteriyor. Bu etkileşimlerin Baffin Körfezi çevresinde gerçekleştiği düşünülüyor.
Thule halkının geliştirdiği iggaak gözlükleri, günümüz modern polarize lensli güneş gözlüklerinin atası olarak görülüyor. Ancak günümüzde Inuit halkı, geleneksel iggaak yerine genellikle modern gözlükleri tercih ediyor.
