Deprem kuşağında yer alan bir ülkede yaşıyor olmamız ev satın alma alışkanlıklarını da büyük oranda değiştirmeye başladı. Binanın sağlamlığı, yaşı, zemini, inşaat malzemesinin kalitesi gibi unsurların da önemi arttı.
Ev satın alırken depreme dayanıklılık önemli bir kriter. Peki satın almak istediğiniz ev depreme dayanıklı mı, yaşayacağınız binanın sağlam olduğunu nasıl anlarsınız?
Unutmayın, belki de hayatınızdaki en önemli finansal kararlardan biri ev sahibi olmak… Bu nedenle her detayı incelemeye, araştırmaya, öğrenmeye hakkınız var.
Öncelikle binanın projesine uygun yapılıp yapılmadığını kontrol etmelisiniz. Konutun bağlı olduğu belediyeden binanın projesine ulaşabilirsiniz. İnşaatta hazır beton kullanılması önemli, eğer betonda deniz kabukları veya benzeri şeyler varsa riskli bir bina olabilir. Bina kolon ve kirişlerinde çatlaklar görülüyorsa, bodrum katında rutubet varsa ve kolon demirleri paslanmışsa hasarlı bir binadan söz edilebilir.
Deprem bölgelerindeki yapı düzenlemelerinin, konutun depremin maruz bıraktığı yatay ve dikey kuvvetlere dayanacak veya hasar görmeyecek şekilde tasarlanmasını bekleniyor. Sağlam bir temel, doğal afet risklerinden bağımsız olarak bir yapı oluşturmanın en temel özelliği. Bir binanın uzun vadede sağlam kalması noktasında kritiktir ve depremin sebep olduğu güçlü etkilere direnmek için daha güçlü bir temel gereklidir. İnşa sürecine başlamadan önce zeminin özelliklerini yakından gözlemlemek gerekir. Şiddetli depremlere dayanacak biçimde tasarlanan binalar, derin ve sağlam temellere sahiptir ve sağlam bir bina için birçok unsur vardır. Yapı malzemelerinin kalitesi ve doğru kullanımı, mimari tasarımın uygunluğu gibi faktörler uzmanlar tarafından belirlenmelidir.
Dolayısıyla satın alacağınız konutun deprem yönetmeliğine uygun olması çok önemlidir. Deprem sonrası projelendirilmiş binalar bu konuda olumlu yanıt verebilir. Ancak 1999 depremi öncesi yapılan birçok bina risk taşıyor olabilir. Binanın yüksek ya da alçak, büyük ya da küçük olması deprem riski taşıdığını göstermiyor. Önemli olan yeni yönetmeliklere uygun şekilde inşa edilip edilmediği.
Yapılar; doğal hava koşulları, toprak tarafından emilen yer altı suları ve banyo, tuvalet gibi ıslak hacimlerde su kullanımı nedeniyle suya maruz kalıyor. Yapıya sızan su, yapıların taşıyıcı donatıları korozyona yani paslanmaya uğratarak kısa sürede yük taşıma kapasitesinin ciddi miktarlarda düşmesine, beton bütünlüğünün bozularak çatlak ve kırılmaların oluşmasına yol açabiliyor.
Bir yapıdaki donatı 10 yıl sonra başlangıçtaki taşıma kapasitesinin, belli koşullarda yaklaşık olarak yüzde 66’sını korozyon nedeniyle kaybediyor ve donatının başlangıçtaki hesap değerlerini karşılayamamasına neden oluyor. Su yalıtımı olmayan binaların taşıyıcı sistem içindeki donatı demir yıllar içinde içten içe çürümeye başlıyor. Bu da olası bir depreme karşı binanın dayanıklılığını önemli oranda azaltıyor.
Satın alacağınız konutun deprem yönetmeliğine uygunluğunu, sağlamlığını uzmanlar yardımıyla test ettikten sonra depremden zarar görmemek için kişisel önlemler alabilirsiniz.
Öncelikle olası bir depremde zarar görmemek için eşyalarınızı doğru yerleştirmelisiniz. Örneğin; yatağın üzerinde asılı ağır bir aksesuarınız varsa kaldırabilir ya da sağlamlığını kontrol edebilirsiniz. Kitaplık ve dolapların devrilmesini önlemek için duvara sabitleyebilirsiniz. Televizyon, bilgisayar gibi elektronik eşyaların sağlam bir masada olmasına özen gösterebilir, buzdolabı, çamaşır, bulaşık makinesi gibi eşyalarınızı da zemine sabitleyerek hareket etmelerini önleyebilirsiniz.
