Şap hastalığı, sığır, domuz, koyun, keçi ve geyik gibi çatal tırnaklı hayvanları etkileyen oldukça bulaşıcı bir viral hastalık olarak biliniyor. Hastalığa neden olan Picornaviridae familyasına ait şap virüsü (FMDV) enfekte hayvanlarla veya onların salgılarıyla (tükürük, burun akıntısı veya dışkı gibi) doğrudan temas yoluyla ve ayrıca kontamine yem, su, ekipman ve giysiler yoluyla yayılıyor.
Şap hastalığı dönem dönem ülkemizde de görülerek gündeme geliyor. Şap, çift toynaklı hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır. Halk arasında tabak veya dabak olarak adlandırılır.
ŞAP HASTALIĞI NEDİR?
Evcil veya yabani tüm çift tırnaklı hayvanlarda görülebilen, kronik durumlarda zayıf ve yavru hayvanlarda ölüme sebebiyet veren, genellikle et, süt ve iş gücü kaybına sebep olan viral bir hastalıktır. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığınca ihbarı mecburi hastalıklar arasında yer almaktadır. Hastalığın mortalitesi düşük olmasına karşın yüksek morbiditeye sahiptir. Bu şu anlama gelir: Öldürücü olmamakla birlikte sürü içerisinde veya bölgede hızla yayılır. Her ne kadar zoonoz kabul edilse de insanlara bulaşma oldukça nadirdir.
ŞAP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Hastalığın yayılışı 2 farklı unsurla gerçekleşir:
1- Hasta hayvanlar
Bunların ağız salya akıntısı
İdrar ve dışkıları
Sütü
Mihraklarda oluşan vezikülerin patlaması ile
2- Taşıyıcı hayvan ve kaynaklar
Fare, Kuşlar, Yaban domuzu, Kanatlılar hastalığın yayılmasında rol oynar.
Suni tohumlama (Hastalıklı sperm veya malzeme ile)
Hastalıklı ortamda bulunan kaba yem, hayvan altlığı, su,
Hastalıklı ortamda kullanılan elbise, kıyafet ve malzemenin (sağım makinesi, kaşağı, zincir) dezenfekte edilmeden kullanılması,
Hayvan nakilleri (Hastalıklı hayvan, malzeme veya dezenfekte edilmemiş taşıma araçları ile),
Hastalıklı hayvan ürünlerinin gerekli işleme tabi tutulmadan piyasaya sürülmesi hastalığın salğın haline gelmesinde önemli rol oynar.
