Teknolojinin zihinsel becerilerimizi zayıflattığına dair yaygın endişelere rağmen, yeni bir araştırma yaşlı bireylerin teknolojiyle iç içe olmasının demans riskini azaltabileceğini ortaya koydu. Teksas merkezli bilim insanları, 50 yaş üstü 411 binden fazla kişinin incelendiği 57 farklı çalışmanın verilerini analiz etti.
Araştırmanın başındaki isimlerden Baylor Üniversitesi’nden psikolog ve sinirbilimci Michael Scullin, “Her gün haberlerde teknolojinin bizi nasıl kötü etkilediğini konuşan insanlar görüyoruz. ‘Beyin çürümesi’ ya da ‘dijital demans’ gibi ifadeler sıkça kullanılıyor. Biz de bunun ne kadar doğru olduğunu araştırmak istedik” dedi.
Analiz sonuçlarına göre, teknoloji kullanımı bilişsel bozulma riskini yüzde 58 oranında azaltıyor. Ayrıca teknolojiyle ilgili olan kişilerde zaman içinde bilişsel gerileme oranları da yüzde 26 ila yüzde 34 daha düşük.
Araştırma nedensellik değil, bağlantı ortaya koyuyor. Çünkü her çalışma farklı türde teknoloji kullanımını ölçtü: Kimi akıllı telefon kullanımına odaklandı, kimi sosyal medya gibi dijital platformlara.
Ancak iş, eğitim düzeyi ve sosyoekonomik durum gibi değişkenler hesaba katıldığında bile bu pozitif ilişki geçerliliğini korudu. Teksas Üniversitesi’nden nöropsikolog Jared Benge, “Yaşlı bireyleri teknolojiyle etkileşime girmeye teşvik etmek, zihinsel sağlığı desteklemede güçlü bir yöntem olabilir” ifadelerini kullandı.
ZİHİNSEL AKTİVİTEYİ DESTEKLEYEBİLİR
Araştırmacılar teknoloji kullanımının demans riskine karşı nasıl koruma sağlayabileceği konusunda birkaç farklı mekanizmaya dikkat çekti. Yeni uygulama ve cihazlar öğrenmenin beyni uyarabileceği, dolayısıyla zihinsel aktiviteyi destekleyebileceği düşünülüyor.
Buna ek olarak, teknoloji sosyal bağlantıları da güçlendirebiliyor. Video aramalar ve sosyal medya gibi araçlar, yalnızlığı azaltıyor. Yalnızlık ise daha önceki araştırmalarda demansla bağlantılı bulunmuştu.
Ayrıca teknolojinin, yaşla birlikte zayıflayan zihinsel işlevlerin etrafında bir “destek yapısı” oluşturarak bireylerin daha uzun süre bağımsız kalmalarını sağlayabileceği düşünülüyor. Örneğin, ilaç hatırlatmaları veya sağlık randevuları için kullanılan uygulamalar bu desteğin bir parçası olabilir.
Çalışmanın geniş veri seti ve örneklem büyüklüğü, yaşlı bireylerin teknolojiyle olan ilişkisini güçlendirmenin önemini vurguluyor. Scullin, “Eğer teknolojiye uzak duran bir ebeveyniniz ya da büyükbabanız varsa, bu konuyu tekrar düşünün” diyerek teknolojiye adım atma konusunda sabırlı olunması gerektiğini hatırlattı.
