Uzmanlar, kış mevsiminin vazgeçilmezi olan bitki çaylarının yan etkilerinin de olduğunun göz ardı edilmeden bilinçli ve dikkatli tüketilmesine dikkat çekiyor.
Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Eylem Ezgi Fadıloğlu, bitki çaylarının içilmeden önce mutlaka yan etkilerinin iyice araştırılması gerektiğini belirtti. Kışın bağışıklığı güçlendirmek amacıyla bitki çaylarının tüketimi arttığını ancak pek çok hastalığa doğal yollardan şifa olan bitki çaylarının bilinçsiz tüketilirse zararlı olabileceğine dikkat çeken Fadıloğlu bitki çaylarının nasıl tüketilmesi gerektiğini anlattı.
Kanamaya meyilli hastalarda tehlikeli olabilir
‘Bilinçli tüketilmeli’ Fadıloğlu, “Bağışıklık sistemini güçlendirmek, vücut direncini arttırmak için mevsim sebze ve meyvelerinin her renginden ve çeşidinden faydalanılması gerekiyor. Sağlık için bitki çaylarından da destek alınabilir. Ancak bitkilerin yan etkileri de olabilir, kullanım miktarına da dikkat edilerek bitki çayları bilinçli tüketilmeli.” diye konuştu.
Bazı bitki çaylarının kanı sulandırıcı etkisi olduğunu belirten Fadıloğlu, “Örneğin; zencefil öksürüğe, boğaz ağrısına, ishale, kansere karşı koruyucu etki gösterirken kan sulandırıcı etkisi nedeniyle kanamaya meyilli hastalarda tehlikeli olabilir.
Doktorlarına danışarak tüketmeleri gerekir
Kekik ve biberiye çayı da düşük tansiyonu olan hastalarda dikkatli kullanılması gereken bitkilerden bazıları. Ayrıca, ilaç alan kişilerin kullandıkları bitkisel gıda takviyelerine ve bitki çaylarına mutlaka dikkat etmeleri, doktorlarına danışarak tüketmeleri gerekir.” dedi. ‘Çok kaynatmadan demleyip hemen tüketilmeli’ Ihlamur, adaçayı, gül, papatya gibi yaprak bitki çayların 4-5 dakika demleme usulüyle hazırlanması gerektiğini belirten Fadıloğlu, “Zencefil, tarçın gibi kök bitki çayları, 1-2 dakika kaynatılıp süzülerek içilmeli.
Daha uzun süre demleme ya da kaynatma, çeşitli zararlı yan etkilere neden olabileceği gibi bitkinin içindeki yararlı maddelerin kaybolmasına ve beklenilen faydalı etkinin görülmemesine yol açar. Demlenen çay hemen tüketilmeli, üzerine su eklenerek tekrar kullanılmamalı ve tekrar ısı uygulanarak saatlerce bekletilmemeli.
Su kaynatılmamalı ancak sıcaklığı 80 santigrat derece olmalı
Su kaynatılmamalı ancak sıcaklığı 80 santigrat derece olmalı veya kaynatıldıktan sonra en az 1 dakika dinlendirilmeli. Kaliteli içme suyu kullanılmalı. Şeker yerine bal tercih edilirse öksürüğe iyi gelir. Ancak bal, çayınız sıcak iken değil ılık olduğu zaman eklenmeli.” diyerek uyarılarda bulundu.
