Mucormycosis, halk arasında “kara mantar” olarak bilinen nadir fakat ölümcül bir mantar enfeksiyonudur. Bu hastalık, bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde ciddi doku kaybına neden olabilir ve ölümle sonuçlanabilir.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, mucormycosis vakaları dünya genelinde milyon kişi başına 0,005 ile 1,7 arasında değişmektedir. Ancak Hindistan’da bu oran 80 kat daha yüksektir, bu da iklimsel faktörler ve çevrede bulunan mantar türlerinin fazlalığı ile ilişkilendirilmiştir.
Bu ölümcül enfeksiyon özellikle diyabet hastaları, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler ve COVID-19 geçirmiş veya iyileşmekte olan bireyler için büyük bir risk oluşturmaktadır. Ayrıca organ nakli yapılan hastalar, HIV pozitif bireyler ve bağışıklık düzenleyici ilaçlar kullanan kişiler de yüksek risk grubundadır.
LiveScience’ta yer alan habere göre; Mucormycosis’e, mucormycetes adı verilen mantar grubundaki Rhizopus türleri neden olur. Bu mantarların sporları, toprak, yaprak döküntüleri, kompost, hayvan dışkısı ve havada yaygın olarak bulunur. Sağlıklı bireyler bu sporları soluduğunda genellikle bir sağlık sorunu yaşamazken, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde enfeksiyon gelişebilir.
Hastalık genellikle sinüsler ve akciğerleri etkileyerek yüzde şişme, baş ağrısı, ateş, öksürük ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Ancak enfeksiyon beyin, dalak, kalp gibi diğer organlara da yayılabilir. Mucormycosis, doku ölümüne neden olduğu için ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerektirebilir.
Mucormycosis, insandan insana bulaşıcı değildir. Enfeksiyon yalnızca çevreden mantar sporlarının solunması veya açık yaralara temas etmesi yoluyla bulaşır. Ancak hastane ortamlarında havalandırma sistemleri veya kontamine tıbbi malzemeler nedeniyle salgınlar görülebilir.
Hastalığın ölüm oranı oldukça yüksektir ve tedavi edilse bile %50’nin üzerinde bir ölüm riski bulunmaktadır. Bu nedenle erken teşhis hayati önem taşır. Tedavi genellikle amfoterisin B gibi antifungal ilaçlarla mantarın öldürülmesini ve enfekte olmuş ölü dokunun cerrahi olarak çıkarılmasını içerir.
ABD’de mucormycosis’in kesin görülme sıklığı bilinmemektedir, çünkü nadir görülen bu hastalık için ulusal bir takip sistemi bulunmamaktadır. Ancak San Francisco’da yapılan bir çalışmaya göre, her yıl milyon kişi başına 1,7 yeni vaka görülmektedir.
Mucormycosis, özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış bireyler için büyük bir tehdit oluşturmaya devam etmektedir. Uzmanlar, erken teşhis ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinin hayati önemde olduğunu vurgulamaktadır.
