Prof. Dr. Uludüz, ‘‘Genellikle uyku bozuklukları denince aklımıza uykuya dalmada, uykuyu sürdürmede güçlük ya da uykusuzluk gelir. Aslında uykusuzluk kadar fazla uyumak da kişinin genel sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olur’’ dedi.
Az uyumak birçok sağlıklı sorununa neden olduğu biliniyor. Ancak uzmanlar fazla uyumanın az uyumak kadar zararlı olduğunu belirtiyor. ‘‘Gereğinden fazla uyumak kişiyi daha yüksek hastalık ve hatta ölüm riskine sokabilir. Aşırı uyku aslında altta yatan bir tıbbi durumun belirtisi veya sebebi olabilir’’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bu konuda bilinmesi gereken noktaları şöyle açıkladı:
GÜNDE KAÇ SAAT UYUMALIYIZ?
Yetişkin bir kişi için en ideal uyku süresi 7-9 saat arasıdır. “Doğru” miktarda uyku kişiye özeldir, çünkü bazı kişiler yedi saatte kendilerini iyi hissedebilir ama diğerlerinin biraz daha uzun süreye ihtiyacı olabilir. Bununla birlikte, dokuz saatten fazla uyku, yetişkinler için aşırı uyku süresi olarak kabul edilir.
BAZILARI NEDEN ERKEN UYANAMAZ?
Kişinin aşırı uyumasının birkaç nedeni olabilir. Bir kişi 9 saatten fazla uyuyorsa mutlaka uyku kalitesi değerlendirilmeli. Uyku kalitesi kötüyse bu durum yatakta daha fazla zaman geçirmesine neden olabilir. İşte bunun nedenleri:
■ Uyku apnesi, yaşamı tehdit eden uyku bozukluklarından biridir. Bir gecede onlarca kez solunum durması atakları ile karakterizedir. Bu tür uyku bozukluğu, her gece parçalanmış ve düzensiz uykuya neden olabilir. Ertesi gün artan bir uyuşukluğa ve yorgunluğa yol açarak kişinin fazla uyumasına neden olur.
■ Depresif kişiler kendilerini sürekli yorgun ve halsiz hisseder. Uyumaktan başka bir şey yapacak enerjileri olmadığını düşündükleri için çok fazla uykuya eğilimlidirler.
■ Bazı ilaçlar aşırı uyumaya neden olabilir ve bu da uyku bozukluklarının gelişmesine yol açabilir. Aşırı uykusuzluk çekiyorsanız ve bunun nedeninin mevcut ilacınız olduğunu düşünüyorsanız, bu konuda doktorunuzla konuşun.
■ İş ya da sosyal hayatınız nedeniyle uykusuz günler geçirdiğinizde ‘uyku yoksunluğu’ yaşarsınız. Bir süre
sonra da bunu telafi etmek için aşırı uyumaya başlarsınız..
İŞTE SAĞLIĞA ETKİLERİ
Aşırı uykunun, vücutta yol açtığı olumsuz etkiler şöyle sıralanabilir:
■ Hafızada zayıflama
■ Depresyon
■ Vücutta kronik iltihaplanma
■ Daha yüksek diyabet riski
■ Daha yüksek kalp hastalığı riski
■ Daha yüksek felç riski
■ Baş ağrısı (Fazla uyuyan insanlar, normal uyuyan insanlardan daha sık baş ağrılarından yakınır.)
■ Obezite (Bir kişi hiçbir şey yapmadığında metabolizma yavaşladığı için çok fazla uyumak obeziteye veya aşırı kiloya neden olabilir.)
■ 9 saatten fazla uyumak REM uykusunda geçirdiğimiz süreyi artırır. İnsanlar sıklıkla 9 saatten fazla uyuduklarında kendilerini daha kötü hissettiklerini söylerler. Buna ‘’uyku yüklenmesi’’ diyoruz. Bu durumda kan basıncı, kalp hızı, nabız hızlanarak aşırı çalışacak ve yine kalp hastalıklarına zemin hazırlayacak. Uzun sözün kısası; 7 saatten az, 9 saatten fazla uyumamaya özen gösterin.
■ Fazla uykuyla erken ölüm riski de artar. 16 farklı bilimsel araştırma; uzun uyuyanların erken ölüm riskinin arttığını gösterdi. Bunun nedeni de çok fazla uykunun diyabet, kalp hastalığı, depresyon ve obezite geliştirme riskini artırmasıyla ilişkilendirildi.
