Yabancıya konut satışının ilk 5 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,9 artarak 15 bin 740 adede ulaştığını bildiren Akbal, “Artan bir trend grafiği var. Son 5 yılda trendin sürekli arttığını görüyoruz. Geçen yılı 40 binin üzerinde kapattık. Her yıl rekor kırarken sadece geçen yıl salgın nedeniyle yüzde 10 azalış yaşandı.” diye konuştu.
Türkiye’de sadece yüzde 10 azalış yaşanırken bu alanda rakip olarak görülen pazarlarda yüzde 70’e varan kayıplar görüldüğün aktaran Akbal, şunları kaydetti:
“Bu süreçte pozitif ayrıştık. Bu durum hem bu yıl hem de gelecek sene için bizi pozitif ayrıştırıyor. 2021 sonu itibarıyla, tabii Covid-19’daki gelişmelerin de etkisi olacaktır, yine 7 milyar dolarlık gelir bekliyoruz. Adet bazında ise 50 binleri zorlayacağımızı düşünüyoruz. Bugüne kadarki rekorumuz 45 bin 483 adetti. Yabancıya satışta yeni bir rekor tazelemesi yapabiliriz.”
Ömer Faruk Akbal, Türkiye’den hangi yabancıların konut aldığına değinirken, İran’ın listede ilk sırada geldiğini, İran’ı, Irak ve Rusya’nın takip ettiğini bildirdi.
Dünyanın en büyük gayrimenkul alıcısı Çin’in listeye geçen yıl ilk kez girdiğini, bu ülkeden yapılan yatırımları çok rahat artırabileceklerini belirten Akbal, “Doğru bir tanıtım, birtakım düzenlemeler, aracılık yapan kuruluşların lisanslı olması ve satış sonrası hizmet kalitesinin doğru yansıtılması gibi gelişmeler sayesinde Çinliler listenin ilk sırasında yer alabilir.” diye konuştu.
Dünyanın en çok yatırım çeken ve bir gurbetçi ülkesi olan ABD’den son dönemde gayrimenkul alımlarının arttığını aktaran Akbal, “Biz ABD ve diğer ülkelerdeki expat’ları, yani kendi ülkeleri dışında yaşayan gurbetçileri hedefliyoruz. ABD’yi ABD yapan, Londra’yı Londra yapan expat’lardır. Londra sokaklarını gezin, İngiliz görmekte zorlanırsınız. Gayrimenkul alan kişiler başka yatırımlar da yapıyor ve entelektüel birikimini de o ülkeye taşıyor.” ifadelerini kullandı.
Özellikle batı ülkelerinde ve ABD’de yaşayan gurbetçi Müslümanların Türkiye’ye ilgisinin arttığını ifade eden Akbal, ABD’lierin Türkiye’den konut alımına ilgisinin salgınla birlikte yüzde 200 arttığını kaydetti.
ABD’nin yanı sıra İngiltere, Pakistan ve Kazakistan’dan da konut talebinin arttığını belirten Akbal, Hindistan ve Kanada vatandaşlarının konut alım sayısının artmasını beklediklerini söyledi.
GİGDER Başkanı Akbal, İstanbul Ticaret Odası (İTO) iş birliğinde Türkiye gayrimenkul sektörünü tanıtmak ve burada yatırım yapmak isteyen uluslararası yatırımcılara yol göstermek amacıyla hazırladıkları İstanbul’da Mülk Edinme Rehberi ile Türkiye’de yaşamayı özendirdiklerini ifade etti.
Bu çalışmaların devam edeceğini aktaran Akbal, Türkiye’ye yaşamak için gelen yabancının konut da alacağını, yatırım da yapacağını bildirdi.
Akbal, Türkiye’nin ihracatta lider sektörünün yıllık 25 milyar dolarla otomotiv olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Yabancıya gayrimenkul satışı bir ihracat olarak değerlendirilmiyor, hatta döviz kazandırıcı faaliyet olarak da görülmüyor. Gayrimenkul, yıllık 7 milyar dolarlık satışla en çok ihracat yapılan sektörler arasında 9. sıraya rahatlıkla giriyor. Hizmet ihracatında ise taşımacılık ve seyahatten sonra Türkiye’nin üçüncü büyük ihraç kalemiyiz. Yabancıya gayrimenkul satışının döviz kazandırıcı faaliyet alanına girmesini istiyoruz. Hem sektörün itibarının sağlanması hem de yurt dışında tanıtım yapan kuruluşların teşviklerden faydalanması için bu talebimizi zorunlu görüyoruz.”
Ömer Faruk Akbal, yabancıların Türkiye’den aldıkları konut başına ortalama 151 bin dolar ödediğini, böylesine önemli bir sektörde yeterli denetim bulunmadığını belirterek, yabancıya taşınmaz ticareti yapan pazarlama şirketleri, acenteler ve geliştiricilerin lisanslanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığına başvurduklarını anlattı.
Akbal, “(Bu alanda) Yabancıya düzenleme olmaması kabul edilir değil. Bu çok öncelikli bir konu. Bununla ilgili yönetmelik taslağını ilgili paydaşların ve STK’ların görüşünü alarak Bakanlığımızla paylaştık. Sektörün belirli bir standart altına alınması lazım. Kollarımızı sıvadık ve her türlü desteği vermeye hazırız.” diye konuştu.
Yabancılara özellikle konsolosluklarda randevuların çok ileri tarihe verildiğini, vekaletlerde problem yaşandığını aktaran Akbal, şöyle devam etti:
“Buradaki tıkanmayı açmak için ıslak imzanın aranmamasını talep ediyoruz. Online vekalet imkanı sağlansın. Belki huzurda, konsoloslukta görülmek isteniyorsa görülsün ancak mümkünse bütün süreçler dijital olarak gerçekleştirilebilsin. Artık bankalar uzaktan hesap açabiliyor, vatandaşın bankaya gelmesine, imza atmasına bile gerek yok. Bunun benzerinin yabancılara hem hesap açılması hem de vekalet işlemlerinde sağlanması gerekiyor. Dünya çok hızlı dijitalleşiyor. Biz de bu dönüşümü sağlayamazsak rekabette geride kalırız.”
GİGDER Başkanı Akbal, HSBC’nin araştırması üzerinde çalışarak yabancı gayrimenkul yatırımcılarının dünyadaki yatırım eğilimlerini gösteren bir harita hazırladıklarını, buna göre, Asya Pasifik ülkelerinin Avrupa, Rusya ve Orta Asya gibi bölgelerden yaklaşık 78 milyar dolar yatırım aldığını söyledi.
Asya Pasifik’ten yatırımların, Türkiye’yi transit geçip Avrupa’ya gittiğinin görüldüğünü aktaran Akbal, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Biz burada bir durak açmaya çalışıyoruz. Sıfırdı ancak yatırımlar başladı. Bir de Orta Asya ülkelerinden Avrupa’ya yatırım yapanlar var, İran gibi… Onlar bizi pas geçmiyor. Kimleri kaçırıyoruz? Asya Pasifik, aşağıdan dolaşıp ABD’ye gidiyor. Burada da Türkiye’ye durak açabiliriz. ABD, Avrupa’ya yatırım yapıyor. Buradan da daha fazla yatırım çekme imkanımız var. Bölgesel konumun yatırım çekmekte çok önemli olduğunu, genel yatırımın yakın bölgelerde yoğunlaştığını görüyoruz.”
Ocak-mayıs döneminde yabancılara konut satışında yüzde 25’e yaklaşan artış yaşanırken, sektör temsilcileri turizm sezonuyla birlikte satış adetlerindeki yükselişin süreceğini görüşünde. TÜİK Konut Satış İstatistikleri’ne göre yabancılara yapılan konut satışları mayısta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 106,5 artarak 1.776’ya yükseldi. Ocak-mayıs döneminde ise yüzde 24,9 artışla 15 bin 740 adet rakamına ulaşıldı.
Sektör temsilcileri, söz konusu verilere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, döviz kurundaki artışın gayrimenkul sektörüne dezavantajı ve avantajı beraberinde getirdiğini belirterek, dezavantaj olarak maliyetlerin arttığını, avantaj olarak da yabancıya kur artışı nedeniyle fiyatların cazip geldiğini söyledi.
Neredeyse tam kapanmayla geçen mayısta bile seyahat engelleri ve uçuş yasaklarına rağmen yabancı yatırımcılara satışlardaki artışın dikkat çekici olduğunu dile getiren Özyurt, marttan bu yana yabancılara satışlarda artış yaşandığını anlattı.
Özyurt, Mart 2020 itibarıyla Türkiye’nin yıllık bazda konut fiyatı artışında yüzde 32 ile lider olduğunu kaydederek, bu artışın yerli yatırımcıyı zorladığını, son 1,5 yılda inşaat maliyetlerinde ciddi artışlar yaşandığını bildirdi.
Tamer Özyurt, ‘İç piyasaya istikrarlı bir hareketlilik kazandırmak için faiz indiriminin yanı sıra hammadde fiyatlarının da kontrol altına alınması gerekiyor. Buna ek olarak yatırımcılara yeni finansman modellerinin sunulması şart. Çünkü yatırımcıda peşinat verecek bütçe yok. Konuta yatırımı cazip hale getirecek düzenlemelerle yaşadığımız zorlu süreci ortadan kaldırabiliriz.’ diye konuştu.
Haziran itibarıyla başlayan turizm sezonundan beklentilerinin yüksek olduğunu aktaran Özyurt, yabancı satışta da artışın sürmesini öngördüklerini sözlerine ekledi.
Akkuş Group Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş ise tam kapanmanın hakim olduğu, seyahat yasaklarıyla geçen bir ayda genel satışlarda yaşanan yüzde 16,2’lik artışı önemli bulduklarını söyledi.
İçerisinde bulundukları dönem itibarıyla yükselişe geçen faizlerin ve maliyetler nedeniyle artan fiyatların genel satışlardaki yükselişi sınırlandırdığını dile getiren Akkuş, ‘Yabancıya satışlar ise yükselen dövizin de etkisiyle artışta. İç piyasada satışların beklediğimiz seviyelere yükselmesi için faiz indirimine ihtiyacımız var. Faizlerin yüzde 1’in altına indirilmesinin yanı sıra yatırımcıya sunulacak ek finansman destekleriyle satışlarda beklediğimiz seviyeleri yakalayabiliriz.’ diye konuştu.
İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık da konutta bahar sezonunun etkilerinin yüksek faize rağmen devam ettiğini, tam kapanmanın etkilerinin ticari faaliyetlerde hissedildiği bir ayda yatırımcıların konut yatırımına devam ettiğini söyledi.
Artan döviz kurunun gurbetçileri de yatırıma yönlendirdiğini kaydeden Çulhalık, salgının yerliler kadar yabancı yatırımcı ve gurbetçi beklentilerini de tümüyle değiştirdiğini bildirdi.
Çulhalık, izole ve güvenli yaşam beklentisiyle geniş balkonlu bahçeli, merkezi lokasyonlarda yer alan projelere yöneldiğini, turizm sezonunun tam olarak açılmasıyla sezonun hareketlenmesini beklediklerini sözlerine ekledi.
Helmann Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün de ilk 5 aya ilişkin yabancıya satışta yakalanılan 15 bin 740 rakamının yıl sonu için rekor beklentilerini güçlendirdiğini söyledi.
Seyahat kısıtlamaları ve yarısı tam kapanmayla geçen mayıstaki artışın gelecek döneme ilişkin önemli ipuçları verdiğini dile getiren Özgün, şu değerlendirmelerde bulundu:
‘Yaz aylarıyla birlikte satışlar artacak ve aylık bazda tekrar 5 bin adet rakamlarını göreceğiz. Yabancıların hem normal dönemdeki taleplerine hem de salgınla birlikte değişen isteklerine Türk gayrimenkul sektörü net bir şekilde cevap verebilmektedir. Başta İstanbul ve Antalya olmak üzere yabancıların tercih ettiği bölgeler onlar için kur avantajı nedeniyle cazip fiyat da sunuyor. Gerek şehir merkezleri gerekse sahil şeritlerinde yabancıların konut talebinin artarak süreceği görüşündeyiz.’
