Son zamanlarda gıda zehirlenmesi vakalarında artış yaşandığına dikkat çeken Mikrobiyolog Dr. Öğr. Üyesi İpek Ada Alver, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında Salmonella bakterisinin çoğalması için uygun ortamların oluştuğunu belirterek bu konuda dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
“Salmonella cinsi bakterilerin neden olduğu gıda zehirlenmeleri, çoğunlukla yeterince pişirilmemiş tavuk, kırmızı et, yumurta, süt ve süt ürünleri ile mayonez gibi soslardan, ağız yoluyla bulaşır” diyen Mikrobiyolog Dr. Öğr. Üyesi İpek Ada Alver, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu patojen mikroorganizma, personel ve işletme hijyeninin yetersizliği, yiyeceklerin yeterince pişirilmemesi, uygun olmayan koşullarda hazırlanması ve muhafaza edilmesi, kişisel el hijyeninin sağlanmaması veya sinek, böcek, fare gibi taşıyıcı vektörler aracılığıyla doğrudan ya da dolaylı yollarla bulaşabilir. Bu durum insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eder.”
Bahar ve yaz aylarının bu bakterinin üremesi için elverişli koşullar yarattığına değinen Dr. Öğr. Üyesi Alver, “Bu bakteri oral yolla alındığında mide asidik içeriğine dayanıklı olanlar hızla ince bağırsağa yerleşir. Ardından ince bağırsağın geri emilim sağlayan kısmına yerleşerek hızla kolonize olmaya ve üremeye başlar. İşte bu aşamadan sonra bakteri virülans faktörlerini ve toksinlerini salarak hem geri emilim mekanizmasını bozar hem de kana karışarak diğer doku ve organlara da hızla yayılır ve bağışıklık sistemini düşürür” dedi.
‘SALMONELLOZ BELİRTİSİ OLANLAR VAKİT KAYBETMEDEN HASTANEYE BAŞVURMALI’
Salmonelloz vakalarında görülen belirtiler hakkında konuşan Alver, “Halsizlik, mide bulantısı, kusma, ateş, karın ağrısı ve kramplar, karında şişlik, ishal en sık gözlemlenen belirtileri arasındadır.
İshal ve kusma ile birlikte sıvı-elektrolit kaybeden vücutta, ağız ve ciltte kuruma, solgunluk, iştahsızlık, halsizlik gibi hafif semptomlardan baş dönmesi, sersemlik, bilinç bulanıklığı, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi çoklu organ hasarı meydana gelebilmektedir.
Hastaları sıvı elektrolit kaybına bağlı hipovolemik şoktan kaybettiğimizden dolayı gıda zehirlenmesi yani Salmonelloz belirtisi yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden hastaneye başvurmaları ve sıvı replasman ve antibiyotik tedavilerine başlanmaları gerekmektedir” dedi.
‘GIDA ZEHİRLENMELERİNİN ÖNLENMESİNDE DENETİM ÖNEMLİ’
Gıda zehirlenmelerinin daha çok tavuktan kaynaklandığını belirten Alver şunları söyledi:
“Havaların sıcaklamaya başlaması ile birlikte gıda zehirlenmelerinde artış gözlemliyoruz. Denetlenmeyen restoranlarda ve büfelerde bozulma belirtilerinin anlaşılmaması için kokmuş tavukların yıkandığı, çeşitli baharat ya da soslarla kamufle edildiği, farklı sakatat ürünleri ile karıştırıldığı, daha önceki günlerden kalmış tavuk dönerin üzerine yeni ürün eklendiği, hijyenik olmayan koşullarda hazırlandığı, pişirildiği ve muhafaza edildiği belirlenmiştir.
Salmonelloz vakalarında tavuk başta olmak üzere et, salam, sosis gibi gıdalar, yumurta, balık ve mayonez gibi soslar, dondurma, bebek mamaları, sütlü tatlılar gibi süt ve türevi ürünler de dahildir. Bu gıdalar karbonhidrat, vitamin ve protein kaynağı bakımından zengin olduğundan dolayı günlük tüketilmesi gereken besin maddeleridir.
Dolayısı ile Salmonelloz vakalarının önlenmesinde bu gıdalardan kaçınmak yerine denetlemeler ve çalışanlara hijyen eğitimi verilmesi en önemli adımdır. Şu an insanlar Salmonelloz vakalarındaki artıştan dolayı tavuk tüketmekten çekiniyor. Bu nedenle bu tarz vakalarda Caydırıcı cezaların verilmesi hem toplum sağlığının riske atılmasını hem de ekonomik kayıp yaşanmasının önüne geçilebilecektir.”
