Pandemiyle birlikte yükselen kiralardaki arış durulmadı. Borçlar Kanunu’na 2022’de eklenen bir maddeyle iki yıldır uygulanan ve bu yıl 1 Temmuz’da yürürlükten kaldırılan yüzde 25 kira zam sınırına rağmen, konut kiralarındaki sert yükselişin hız kesmediği belirlendi.
Üniversite öğrencilerinin ev ihtiyacı, evlenmeler, boşanmalar, iş amaçlı ikametgahlar ve kentsel dönüşümle birlikte kiralık ihtiyacı giderek artarken, bozulan arz-talep dengesi ve fırsat zamları kira zammını geçen 4 yılda adeta zirveye taşıdı.
Pandemiyle birlikte son dört yılda enflasyon yüzde 433 artarken, kiralardaki artış yüzde 570’e ulaştı. Söz konusu oranlar, son 3 yılda yüzde 502,53, iki yılda yüzde 326,6 arttı. Gayrimenkul uzmanları, yaklaşık 8 milyon kiracı olduğunu ve her yıl piyasaya 250 bin yeni kiracının katıldığını, ancak konut erişim zorluğunun ev sahibi olmayı zorlaştırdığına işaret ederek, “Bu da çoğu kişinin kiracı piyasasından çıkmasının zor olduğu anlamına geliyor” dedi.
-TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, konut kiralarındaki yüksek artış hızının azalmaya başlayacağını, ancak satılık konut fiyatlarında bir süre daha reel düşüşün beklenebileceğini söyledi. Maya, “Pandemiden itibaren konut 2020- 2022 yılları arasında konut fiyatları oldukça yüksek artış hızına sahip oldu.
Hızlı yükselen fiyatlarla birlikte eskiden 20-25 yıla uzayan amortisman süreleri 15-16 yıla kadar düştü. Bence bu, geçtiğimiz iki yıldaki gibi kiraların artmayacağına yönelik öncü bir gösterge. Pandemiyle birlikte başlayan kira artışlarının sakinleyeceğini düşünüyorum. Çünkü satış rakamları da sakinledi. Kiralar birkaç ay daha enflasyonun üstünde gelebilir, sonrasında 2025 itibariyle enflasyon oranına yakınsamaya başlayacaktır” diye konuştu.
-Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, son 4 yılda enflasyonun yüzde 433, kiraların yüzde 570 arttığına işaret ederek, “Bu sürede kiralar reel olarak yüzde 26 artmış” dedi. Türkiye’de 8 milyon hanenin kiracı olduğunu söyleyen Büyükduman, “Her yıl kiralıklara talep üniversite öğrencilerinin ev talebi, evlilikler gibi nedenlerle artış gösteriyor. Her yıl bu piyasa yüzde 3 büyüyor, yani 250 bin kiracı daha havuza dahil oluyor.
Konut fiyatları erişilebilir düzeyde değil, taksit ödemeleri de yüksek. Kiraya ayırdığınız bütçeniz yüzde 20 yerine, yüzde 40’a çıkmışsa bir ev almak için birikim yapmak zorlaşıyor demektir. Talep güçleniyorsa orada fiyatlar hızlı şekilde artacak demektir. Yani kira rayiçlerinin yukarı yönlü olacağını söyleyebiliriz kuvvetle muhtemelen. Kira artışlarını enflasyonun biraz üzerinde öngörüyorum. Aylık enflasyonun 1-2 puan üzerinde kira artışları bundan sonra muhtemeldir” dedi.
